Byzantium ****

Minęło niemalże dwadzieścia lat odkąd Neil Jordan nakręcił głośny "Wywiad z wampirem". W międzyczasie Stephenie Meyer opublikowała sagę "Zmierzch", Hollywood wyczuł temat i cały świat ogarnęło wampirowe szaleństwo. Teraz Jordan zdecydował się powrócić do tematyki, ale jego najnowsze dzieło, "Byzantium" nie jest raczej adresowane do fanów romansu lśniącego Edwarda i posępnej Izabeli.

To historia dwóch kobiet, wampirów. Matki i córki. Klara (Gemma Arterton) to epatująca seksapilem, ekstrawertyczna, na oko dwudziestokilkuletnia dziewczyna. Eleonora (Saoirse Ronan), to melancholijna, zamknięta w sobie szesnastolatka. Poznajemy je, gdy na ich trop wpadają prześladowcy i po raz kolejny muszą uciekać. Osiadają ostatecznie w nadmorskim kurorcie, budzącym w Eleonorze wspomnienia wydarzeń sprzed dwustu lat, gdzie przygarnia je właściciel podupadłego hotelu "Byzantium".

Autorem scenariusza jest kobieta, Moira Buffini i cały film ma dość wyraźny podtekst feministyczny. Myślę, że miał być swoistą metaforą walki kobiet o ich prawa. Klara, będąc nastolatką, zostaje skrzywdzona. Kapitan Ruthven (Jonny Lee Miller) wykorzystuje ją i oddaje do domu publicznego, z zadowoleniem stwierdzając, że "dał jej zawód". Gdy po latach jego przyjaciel Darvell (Sam Riley), wręczy mu mapę prowadzącą do miejsca dającego nieśmiertelność, Klara skradnie dar i samowolnie wedrze się do elitarnego braterstwa wampirów, dotąd zarezerwowanego jedynie dla mężczyzn. Ponieważ kodeks nie pozwala im jej zabić, skarzą ją na najdotkliwszą karę w obliczu nieśmiertelności - wygnanie i w konsekwencji samotność. Gdy Klara zdecyduje się złamać kodeks i przekazać dar również córce, będą zmuszone rozpocząć wieczną ucieczkę przed zemstą braterstwa.

To, co nie do końca przekonuje mnie w scenariuszu "Byzantium", to sposób w jaki przeszłe wydarzenia determinują na zawsze dalsze losy bohaterów. Klara raz skazana na prostytucję przez dwieście lat się od niej nie uwolni. Gdy tylko wprowadzi się do "Byzantium", od razu zacznie namawiać właściciela, by zorganizować w nim dom publiczny. Z jednej strony chcąc uchronić córkę przed losem, który stał się jej udziałem, oddała ją na wychowanie do sierocińca. Z drugiej, gdy są już razem, skazuje Eleonorę na ciągłe życie w cieniu prostytucji i nawet gdy ta czyni jej o to wyrzuty, ani przez chwilę nie pomyśli by spróbować coś zmienić.

Dzieło Jordana odchodzi od obowiązującego ostatnio kanonu przedstawiania wampirów. Nie mają kłów, nadludzkich mocy, nie szkodzi im światło słoneczne. Przemienienie to dar, którego dostępują wybrani i może odbyć się tylko w jednym miejscu. Tworzą braterstwo, którego celem jest szerzenie sprawiedliwości. Za nieśmiertelność płacą melancholią wynikającej z braku możliwości tworzenia trwałych więzi z innymi. Klara i Eleonora walczą z nią każda na swój sposób. Jedna nieustannie szuka towarzystwa, rzuca się w wir krótkich intensywnych relacji próbując zapomnieć przeszłość. Druga kurczowo trzyma się wspomnień, znajduje ukojenie spisując je w postaci pamiętnika, którego kartki puszcza z wiatrem, wiedząc, że swą historią z nikim podzielić się nie może.

Neil Jordan jest reżyserem, który świetnie potrafi budować nastrój swoich dzieł. Nie inaczej jest tym razem. Sceny spokojne i liryczne umiejętnie przeplata z pełnymi przemocy i krwi, te dziejące się we współczesności z tymi sprzed dwóch wieków. Wszystko jest pięknie sfotografowane, aktorzy nie zawodzą, wyróżniłbym szczególnie eteryczną Saoirse Ronan. Nie każdy lubi podobne historie, ja również nie jestem wielkim fanem opowieści o wampirach, ale jeśli zdecydujemy się kupić "Byznantium", to nie powinno nas ono rozczarować.